Brains

Iedere keer als ik aan een nieuw project begin en lees over de ziekte waar het project om draait, realiseer ik me keer op keer hoe blij je mag zijn met een gezond brein. Elke ziekte is natuurlijk vreselijk, maar sommige ziekten lijken me net een beetje erger. Bij een infectie ziekte heb je tenminste nog iets dat je de schuld kunt geven, maar bij een auto-immuun ziekte is het je eigen lichaam dat je ziek maakt. Een depressie is nog erger. Lichamelijk lijkt er niets met je aan de hand, maar zo voel je je niet! Eigenlijk is er lichamelijk wel iets aan de hand, in je hersenen is er namelijk een stofje dat om de een of andere reden z'n werk niet kan doen, serotonine. En niemand schijnt te weten waarom. Maar dat er iets niet klopt in je hersenen, kun je van buiten niet zien. Dus de mensen die lijden aan depressie worden niet door hun vrienden en kennissen begrepen en komen daardoor alleen maar meer in een isolement. Werkt natuurlijk niet mee! Je voelt je al rot (niet dat 'rot' het kan beschrijven) en dan snappen je vrienden er ook nog eens niets van en laten ze je zitten. Kun je het je voorstellen?
Epilepsie is een ander geval. Gedurende de hele dag is er niets met je aan de hand, totdat je, opeens, een aanval krijgt. Iemand die dat nog nooit gezien heeft, schikt zich onnozel. Logisch, het ziet er ook echt eng uit. Maar gelukkig, ondanks dat epileptische aanvallen erg hinderlijk zijn, valt er wel mee te leven. Geneesmiddelen kunnen meer dan de helft van de patienten helpen en de aanvallen zelf zijn vooral gevaarlijk als ze starten in situaties die je aandacht nodig hebben. Desondanks is het natuurlijk van groot belang dat ook de patienten die niet zo goed reageren op de geneesmiddelen geholpen kunnen worden. Dus wordt er flink onderzoek aan gedaan. En terecht, want ondanks dat het hier misschien niet zo heel erg ernstig overkomt, epilepsie is geen lachertje! Breng wat tijd met een patient door en ik denk dat je onder de indruk zult zijn. Het beïnvloed en beheerst je leven en het kost heel wat aanpassingsvermogen om te leren om te gaan met epilepsie.

Het brein is iets om respect voor te hebben. Onze gedachten, hoop, herinneringen, intelligentie komt puur voort uit een aantal connecties tussen wat cellen. Wonderbaarlijk, een aantal 'simpele' connecties kunnen een herinnering van jaren terug oproepen. Net als een geur of het zien van een foto. En hoe slim we (en daarmee bedoel ik de mens) we onszelf ook vinden, we weten nog niet zo heel erg veel van hoe de hersenen werken en hebben het zeker nog niet kunnen namaken. Niet dat ik dat graag zou willen, maar het is vast iets wat bepaalde wetenschappers graag zouden proberen. Nee, geef mij maar de mens met z'n hersenen, daar kunnen we nog meer van leren dan wat we tot nu toe hebben gedaan. Of ieder willekeurig dier. Het bestuderen van dieren kan ons zo ontzettend veel leren. En als we eens een keer objectief naar dieren zouden kijken, zouden we zien dat we ontzettend veel met elkaar in gemeen hebben. Kijk naar hoe moeders met hun kinderen omgaan. En het onderzoekende gedrags van kinderen. Dat soort gedrag komt ook voor bij dieren! En ze zijn veel slimmer dan wij denken. Ons hondje weet precies hoe ze het voor elkaar moet krijgen om wat extra te snoepen te krijgen of hoe ze moet kijken om geknuffeld te worden. Arm beestje, denk je dan... maar eigenlijk worden we er goed ingeluisd! Ze weet ons verdomd goed te manipuleren...

En dat is mijn fascinatie voor de hersenen. Het lijkt allemaal zo simpel, wat cellen die wat signalen doorgeven, maar ondertussen maakt dat wel ons karakter, ons geheugen en onze gedachten. En terwijl je dat verder onderzoekt, blijkt dat hoewel die processen allemaal vreselijk ingewikkeld lijken, maar eigenlijk ook weer simpel zijn. Het is gewoon een kwestie van objectief blijven en niet dingen interpreteren hoe je graag zou willen dat het zou zijn. Een kwestie van jezelf vooral niet te serieus nemen...